Tin Tức
Làng nghề làm trống Đọi Tam
Th6
Làng nghề trống Đọi Tam chuyên sản xuất các loại trống
Từ lâu Xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên đã có một làng nghề cổ truyền, sản phẩm và uy tín của người thợ tài hoa đã nổi tiếng khắp mọi miền của đất nước đó là làng nghề làm trống Đọi Tam.
Hơn 1000 năm trong suốt chiều dài lịch sử, làng nghề làm trống Đọi Tam và sản phẩm trống tại Đọi Tam luôn giữ một vai trò quan trọng trong đời sống xã hội.
Bởi những sản phẩm trống của làng nghề Đọi Tam là một sản phẩm đặc biệt với nhiều công năng sử dụng khác nhau như:
- Trống thờ, trống trong đời sống nghệ thuật dân gian
- Trống được sử dụng là công cụ truyền tải thông tin…
Vì vậy, nghề làm trống tại Đọi Tam và sản phẩm trống có một giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật trong lịch sử dân tộc nước nhà.
Theo dân làng, có 3 câu chuyện kể về ông tổ nghề của nghề làm trống Đọi Tam :
- Nội dung các câu chuyện đều nói về ông tổ nghề của nghề làm trống Đọi Tam
- Là hai anh em ông Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản.
Sau khi mất, hai ông được nhân dân tôn thờ tại di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia đình Đọi Tam và mộ thờ hai ông hiện nay vẫn còn nằm sát ngay chân núi Đọi.
Ngày xưa theo tục lệ lúc bấy giờ, nghề làm trống Đọi Tam là nghề cha truyền con nối, chỉ truyền cho con trai và con dâu, không truyền cho con gái và con rể, hay người ngoài nên đến thời nay, chỉ có duy nhất người dân thôn Đọi Tam mới có nghề làm trống.
Trước kia, con trai trong làng chừng 10 tuổi đã biết sơ lược về cách làm trống. Đến tầm 14 – 15 tuổi thì đã bắt đầu học nghề bài bản. Ðến 16, 17 tuổi đã có thể theo cha anh đi làm trống đại (trống sấm chỉ dành cho đàn ông khoẻ mạnh, có kinh nghiệm và kỹ thuật điêu luyện).
Thợ làng Ðọi Tam làm được nhiều các loại trống: Trống đại, trống đội, trống dùng trong đình, chùa, trống chèo, trống cơm, trống trường, trống trung thu, trống hội, trống múa lân sư rồng…
Công cụ sản xuất của làng nghề gồm rất nhiều loại dụng cụ để làm tâng trống, làm da trống.
Các dụng cụ làm tang trống bao gồm:
- Ván bài, yếm bào, đòn ống, da bào, dao dựa, ca hạt mớp, ca dọc
- Máy xẻ gỗ, nạo, bào đứng, bào ngang, con sản; dụng cụ làm da trống đơn giản hơn, cụ thể: nghiến, khom, dùi đục.
Quy trình sản xuất trải qua các công đoạn:
Làm da, làm tang và bưng trống
- Để có một sản phẩm tốt, việc chọn nguyên liệu cũng rất công phu, tỉ mỉ.
- Nguyên liệu để làm trống là gỗ và da trâu.
- Gỗ để làm tang trống (thân) còn da trâu để bưng mặt trống.
- Người thợ trống Đọi Tam đã đúc kết được kinh nghiệm làm trống qua câu ca: “Da trâu tang mít, đánh ít kêu nhiều”.
- Có nghĩa là: Da trâu làm mặt trống và gỗ mít làm tang thì trống sẽ rất tốt.
- Tang trống phải là loại gỗ mít già, vừa nhẹ, không bị ngót và quan trọng nhất là giữ được “tiếng”.
- Người dân Đọi Tam chỉ dùng da trâu cái để bưng mặt trống, da được chọn thường là da của những con trâu già có độ bền, dẻo và dai hơn. Khi mua da, chọn con da có nhiều nếp nhăn, lông bạc.
- Da trâu để làm trống tối kỵ chọn da của những con trâu béo, trâu trắng.
- Công đoạn căng mặt trống cũng hết sức quan trọng, sao cho vừa căng lại vừa kín, khi đánh tạo tiếng kêu giòn, vang.
Sản phẩm trống của Đọi Tam được tiêu thụ trên mọi miền của tổ quốc. Hiện trên địa bàn thôn có 62 cơ sản xuất kinh doanh trống. 
làng nghề làm trống đọi tam
Với bản tính năng động người thợ làng nghề làm trống Đọi Tam luôn luôn tìm tòi và sáng tạo
- Đó là sự đa dạng hoá các sản phẩm, sáng tạo nhiều chủng loại, kiểu dáng trống mới.
Nếu như trước đây, các nghệ nhân làm các loại trống tròn, tang gỗ thì hiện nay xuất hiện nhiều kiểu trống mới, thậm chí các các loại trống của các dân tộc ít người như Chăm, Khơme và cả các loại trống là sản phẩm nhỏ trang trí để phục vụ nhu cầu của khách du lịch.
Làng nghề làm trống Đọi Tam phát triển góp phần giải quyết việc làm thường xuyên cho gần 500 lao động trong thôn.
Nhờ có nghề truyền thống, nhiều năm nay thôn Đọi Tam không có lao động trong độ tuổi thất nghiệp, đời sống của người dân được cải thiện và nâng cao.
Tháng 10/2004
- Làng trống Đọi Tam đã được cấp bằng công nhận làng nghề truyền thống Tiểu thủ công nghiệp Hà Nam.
Tháng 11/2007
- Làng trống Đọi Tam được Hiệp hội Làng nghề Việt Nam trao Bằng khen “Làng nghề tiêu biểu Việt Nam”.
Giải quyết tốt việc chia sẻ lợi ích từ du lịch cho mọi người dân. Đổi mới cơ chế, chính sách để huy động các nguồn lực. Quan tâm đúng mức và tôn vinh tài năng các nghệ nhân làng nghề.
Ngày 20/12/2019, di sản văn hóa phi vật thể làng nghề làm trống Đọi Tam
Được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
- Quyết định số 4608/QĐ-BVHTTDL nhằm tôn vinh giá trị của nghề truyền thống độc đáo
Đã và đang phát triển gắn liền với vùng đất cổ Duy Tiên, Hà Nam./.
Cơ Sở Sản Xuất Thiện Tâm
Địa Chỉ : Đọi Tam, Tiên Sơn, Duy Tiên, Hà Nam
Hotline : 0971640993 ( Kiều Thương )
FaceBook : Kiều Thương
Website : tronggothientam.com
